معاون ساماندهی و توسعه پایدار شهری شرکت عمران و بهسازی شهری ایران گفت: بحث قوانین و مقررات شهری، اقتصاد مسکن و کیفیت ساختوساز در ایران سه عامل اصلی تخریب زودهنگام مسکن در ایران هستند.
سعید متمول در راستای صحبتهای حسین عبدهتبریزی در رابطه با تخریب زودهنگام مسکنها به اقتصادنیوز گفت: تخریب بناهایی که سنشان پایین است، به نوعی ناکارایی اقتصادی را در کشور به همراه دارد، یعنی سرمایهای که فرضاً قرار است ۵۰ سال از آن استفاده شود در کمتر از ۲۰ سال تخریب میشود.
او در ادامه گفت: شورای شهر تهران قرار بود که مجوز تخریب را به ۲۵ سال افزایش دهد، البته من دقیقاً اطلاع ندارم که این اتفاق افتاده یا خیر، اما عامل اصلی این نوع رفتارهای غیراقتصادی، جهشهای قیمتی هستند، البته الان ما چنین چیزی را شاهد نیستیم یعنی در دوره رکود چنین رفتارهایی بسیار به ندرت اتفاق میافتد، اما اگر در سالهای ۹۰، ۹۱ و ۹۲ بررسی شود، یعنی همان شکهای قیمتی ۸۶ و ۸۷، میبینیم که میانگین عمر بنا در مجوزهای تخریب به شدت پایین میآید.
معاون ساماندهی و توسعه پایدار شهری شرکت عمران و بهسازی شهری ایران گفت: این مسئله را جناب دکتر عبدهتبریزی محاسبه کرده و زیان وارد شده را بیان کردند، من به این محاسبات اشراف ندارم و خودم این کار را نکردم که ببینم چه میزان زیان وارد میشود.
متمول در ادامه بیان کرد: تخریب زودهنگام مسکنها، هزینههای مستقیم و غیرمستقیم به دنبال دارد، اگر ارزش جایگزینی تخریب بناهای کمتر از ۱۵ یا ۲۰ سال را محاسبه کنیم، میشود هزینه مستقیم و اگر میزان سرمایهای که در این بخش سرمایهگذاری شده و میتوانست در جاهای دیگر سرمایهگذاری شود و میزان منفعتی که میتوانست برای اقتصاد مملکت به همراه داشته باشد را محاسبه کنیم میشود هزینه غیرمستقیم.
راههایی برای جلوگیری از زیانهای وارد شده
سعید متمول در پاسخ به اینکه چه راههایی برای جلوگیری از این زیانهای واردشده داریم؟ گفت: بحث اول، بحث قوانین و مقررات شهری است، شهرداریها باید خود را حافظ منافع ملی بدانند نه اینکه به عنوان یک بنگاه یا یک نهادی که از شهر تامین مالی میشوند به هر قیمتی بخواهند منابع کوتاهمدت خود را تامین کنند.
او در ادامه بیان کرد: شهرداری به واسطه هزینههایی که برای اداره شهر با آن مواجه است نیاز دارد که منابع مالی را در شهر ایجاد کند، بنابراین هر چقدر ساختوساز شهر بیشتر شود، هزینه عوارض، تراکم و... برای شهرداری ایجاد درآمدزایی میکند و شهرداری از این رویکرد استقبال میکند که ساختوسازها افزایش پیدا کند، ولی اگر شهرداری را حافظ منافع ملی در نظر بگیریم، حتماً در برابر اینکه یک بنایی در سن کمتر از ۱۰، ۱۵ و حتی ۲۰ سال به راحتی تخریب شود مقاومت میکند.
او اظهار کرد: این حق شهروندان است که در رابطه با ملک خود تصمیمگیری کنند، اما وقتی به آن ملک منابعی اختصاص پیدا میکند و ساخته میشود، جزئی از ثروت و سرمایهگذاری ملی به حساب میآید و نباید موجی در شهر ایجاد شود که شهروندان خواسته یا ناخواسته به ساختوساز ملکهای با سن کم خود اقدام کنند.
سعید متمول گفت: بحث دوم هم بحث اقتصاد مسکن است، متاسفانه در ۲۰ سال گذشته، اقتصاد مسکن ما دارای جهشهای شدیدی بوده، جهشهای شدیدی که هم سرمایهگذاران و هم بسیاری از شهروندان را تشویق کرده که رفتاری کوتاهمدت نشان دهند و اقدام به ساختوسازهایی کنند که لزوماً در بلندمدت برایشان اقتصادی نیست و در کوتاهمدت منافع مالی زیادی برایشان به همراه دارد.
او در ادامه بیان کرد: بحث سوم هم کیفیت ساختوساز است، الان در کشورهای اروپایی، آمریکایی و حتی کشورهای آسیای شرقی، کیفیت بنای ۴۰ و ۵۰ساله یک کیفیت بنای کاملاً استاندارد و قابل قبول است و به هیچ وجه قیمت ملک با تغییر سن به نحو محسوسی تغییر چندانی نمیکند، ولی متاسفانه در ایران به خاطر اینکه کیفیت ساختوساز رعایت نمیشود وکیفیت بناها آنطور که باید و شاید رعایت نشده به ویژه در مناطقی که حجم ساختوساز سرعت گرفته و در واقع سرمایهگذارها برای آنکه زودتر به بازار فروش برسند، کیفیت را قربانی کردند، متاسفانه در ایران استقبال برای ساختمانها و آپارتمانهایی که بالای ۲۰ سال سن داشته باشند به شدت کاهش پیدا میکند، برای همین این مسئله اتفاق میافتد.
منبع:پایگاه خبری وزارت راه وشهرسازی