پنجم دیماه یادآور خاطره – در واقع فاجعه- بسیار تلخ و تاسف بارزلزله بم می باشد.زلزله بم برای ما زنگ خطر بزرگی بود که متاسفانه صدای آن فقط چند ماه شنیده شد. در این زلزله حداقل یک چهارم ساکنان شهر بم و مناطق اطراف آن کشته و بیش از یک چهارم دیگر از مردم شهر بی خانمان شدند. در واقع یک باغ شهر تاریخی و زیبای کشور -که در طول قرون و اعصار شکل گرفته بود- با ساکنانی مهربان، مولد، باهوش و سختکوش در چند ثانیه به ویرانه و گورستانی بزرگ تبدیل شد.
دکتر ساسان عشقی، عضو هیات علمی پژوهشکده سازه پژوهشگاه بینالمللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله و عضو هیات موسس انجمن مهندسی زلزله ایران معتقد است:
- فروریختن ساختمانها، انسانها را به کشتن میدهد نه زلزله، یکی از مشکلات موجود در اغلب سیستمهای ساختمانی مورد استفاده در ایران حتی در ساختمانهای به اصطلاح مهندسی ساز، استفاده از مصالح و روش نامناسب و به تبع آن وجود سقف ها و دیوارهای بسیار سنگین است. وزن هر مترمربع از سقف ( مثلا سقف تیرچه بلوک) حداقل دو برابر باری است که باید روی خود در شرایط عادی (نه تحت اثر زلزله) تحمل کند.
- کاربرد صنعتی سازی ساختمان به عنوان راه حلی در انبوه سازی مسکن قلمداد می شود و به جای این که ساخت و سازها به صورت موردی و شخصی انجام شود باید آنها را به شرکتهای معتبر به عنوان مجری ذیصلاح ساخت و ساز و توسعه شهری بسپاریم.
- یکی از مهمترین مشکلات فعلی ، تغییر ناگهانی ، سریع و بدون پشتوانه مطالعاتی و علمی سیستم ساخت و ساز سنتی به سوی صنعتی سازی انبوه سازی است.
- نگرانی در این زمینه وقتی بیشتر می شود که تائید انجام شده و مشوقهای قانونی به جای هدایت به سمت مهندسان مشاور ، مجریان ذیصلاح و پیمانکاران صاحب صلاحیت به سوی اشخاص و تشکل های نوپا وفاقد صلاحیت ولی ظاهرالصلاح موسوم به انبوه ساز هدایت می شود.
- از دیگر راهکارهای موجود برای کاهش آسیبپذیری در برابر زلزله، آگاه سازی مردم نسبت به اصول ایمنی سازه در برابر زلزله به عنوان یکی از اصول خرید مسکن است.
- هر ساختمانی باید دارای هویت و شناسنامهای باشد. هویت دادن به ساختمانها و این که مهندسان معمار و سازه یا ناظر آن چه کسانی بوده اند و یا چه اصولی در ساخت آن رعایت شده از ضرورتهای موجود در امر ساخت و ساز است که میتواند به اصلاح فرهنگ ساخت و ساز کمک کند و باید ارزش افزوده ناشی از کارهای مهندسی و نقشه معماری را که به تقویت و بهسازی ساختمان کمک میکند به همگان معرفی کرد.
- این که به هنگام خرید مسکن به جای توجه به ظاهر ساختمان، نکات مهم از نظر مهندسی سازه و زلزله مانند سیستم مقاوم در برابر حرکت جانبی، اندازه و تعداد ستونها و کیفیت مصالح مصرفی، داشتن نقشه ها و دفترچه محاسبات ... را مورد توجه قرار دهند که همه این موارد و بیشتر می تواند در مدرکی قانونی به صورت شناسنامه فنی ساختمان در هنگام خرید و فروش یا اجاره مورد توجه قرار گیرد و حتی اگر کسی اسم فرزندش را در مهد کودک یا مدرسه ای می نویسد می تواند به عنوان یک ملاک انتخاب محل آموزش مقاوم تری را در برابر زلزله انتخاب کند. همچنین دولت می تواند مشوقهای قانونی لازم برای مالکان ساختمانهای مقاومتر در نظر بگیرد.
به نقل از سایت خبری ایسنا