بنا به تعاریف بین المللی، منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهرهگیری از مزایایی نظیر معافیتهای مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیندهای صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می نماید.
در تعریف سازمان ملل متحد (یونیدو) از مناطق آزاد به عنوان «محرکه» در جهت تشویق صادرات صنعتی تلقی می گردد. همچنین در برداشت جدید از مناطق آزاد – که به منطقه آزاد پردازش صادرات معروف است – به ناحیه صنعتی ویژه ای در خارج از مرز گمرکی، که تولیداتش جهت گیری صادراتی دارند، گفته می شود. فلسفه این اصطلاح را می توان در تغییر استراتژی واردات به استراتژی توسعه صادرات دانست.
همچنین مناطق ویژه تجاری صنعتی را می توان به صورت زیر تعریف کرد: «به محدوده جغرافیایی مشخص که قوانین گمرکی محدوده گمرکی کشور در آن اجرا نمی شود و به منظور تسهیل در امر واردات و صادرات کالا و حمایت از صنعت داخلی کشور و همچنین جذب فناوری های نوین در امر تولید و توسعه منطقه ای در مبادی گمرکات و نقاط مرزی کشور ایجاد می شود را مناطق ویژه تجاری – صنعتی می نامند.
تفاوت مناطق ویژه اقتصادی و آزاد تجاری
برخی از مهم ترین تفاوت های مناطق آزاد و ویژه را می توان در موارد زیر خلاصه کرد:
- معافیت مالیاتی به مدت ۱۵ سال در مناطق آزاد وجود دارد و در مناطق ویژه اقتصادی تخفیف مالیاتی طبق مقررات داخل کشور است.
- خرده فروشی کالا در مناطق ویژه اقتصادی فقط برای اتباع خارجی امکان پذیر است. لیکن در مناطق آزاد خرده فروشی برای اتباع خارجی و داخلی امکان پذیر می باشد.
- مقررات روادید برای اتباع خارجی در مناطق ویژه بر اساس ضوابط داخل کشور است ولی در مناطق آزاد روادید در مرزهای ورودی اعطاء می شود.
-- مقررات کار و بیمه اجتماعی در استخدام اتباع خارجی در مناطق آزاد تابع مقررات خاص مناطق می باشد ولی در مناطق ویژه اقتصادی تابع مقررات داخل کشور است.
مزیت عمده مناطق ویژه اقتصادی در چیست؟
-معافیت گمرکی تا سقف ارزش افزوده و پرداخت عوارض گمرکی مازاد بر ارزش افزوده قطعات خارجی در تولیدات
-ورود ماشین آلات خط تولید و ابزار و اثاثیه اداری بدون عوارض گمرکی
-تبعیت از قانون کار مناطق آزاد تجاری و صنعتی در مناطق ویژه
-صدور مجوز ساخت و پایان کار بصورت رایگان
-عدم محدودیت زمانی متروکه شدن کالا در منطقه ویژه همچنین شما با مطالعه قوانین و مقررات منطقه مزایای دیگری را خواهید یافت.
بهطور کلی اهداف و فلسفه شکلگیری مناطق ویژه در جهان به چه ترتیبی است؟
جذب سرمایههای خارجی.
ایجاد فرصتهای شغلی جدید.
کسب درآمد ارزی و افزایش صادرات.
دستیابی به فناوری پیشرفته.
جذب نقدینگی سرگردان داخلی و کمک به مهار تورم.
محرومیتزدائی از مناطقی که امکان رشد و توسعه بالقوه را دارند.
مناطق ویژه اساساً چه نقشی در توسعه اقتصادی کشور ایفا می نمایند؟
مناطق ویژه اقتصادی نقش مهمی در افزایش روند تجارت بین المللی و اشتغال زایی در سراسر جهان ایفا می نمایند. از منظر اقتصاد جهانی، مناطق ویژه اقتصادی و مناطق پردازش صادراتی به عنوان ابزار یا اهداف سیاستگذاریهای دولت ها در جهت گسترش صنعتی شدن، اشتغال زایی و توسعه منطقه ای به شمار می روند.
مناطق ویژه چه تسهیلات و امتیازاتی را ارایه میدهند؟
صدور قبض انبار تفکیکی قابل معامله و گواهی مبداء جهت کالاهای وارداتی و صادراتی.
آزادی مشارکت و سرمایه گذاری برای اتباع داخلی و خارجی.
ورود و خروج کالا بدون پرداخت عوارض گمرکی و سود بازرگانی جهت پردازش، تولید،تبدیل، تکمیل و ...
معافیت گمرکی برای ورود کالاهای ساخته شده در منطقه ویژه به داخل کشور بهمیزان ارزش افزوده.
امکان صادرات، ترانزیت، ترانشیپ و صدور مجدد کالا بدون هیچگونه تشریفات گمرکی
تضمین سرمایه های خارجی و سود حاصل از آنها.
آزادی ورود و خروج سرمایه به منطقه.
آزادی ورود و خروج کالاهای خارجی از کلیه مبادی و مقاصد در منطقه.
امکان تبدیل و بسته بندی کالاها جهت صادرات مجدد.
امکان تولید انواع فرآورده های صنعتی قابل عرضه در بازار ایران یا کشورهایخارجی.
امکان ورود درصدی از محصولات تولیدی در داخل منطقه به کشور بدون طی تشریفاتزائد.
عمده فروشی کالا با شرایط آسان.
مجوز انجام فعالیتهای اقتصادی عمرانی،ساختمانی،فرهنگی،آموزشی و خدماتی در مناطق ویژه اقتصادی بندری توسط چه مرجعی صادر میگردد؟
بر اساس مفاد ماده 7 قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی تنها مرجع صدور مجوزهای فوق سازمان مسؤول مناطق (سازمان بنادر و دریانوردی)می باشد که به لحاظ ساختار تشکیلاتی مناطق ویژه بندری انجام این امر توسط سازمان مسؤول به مدیریت هر منطقه واگذار میگردد.
داوود سیفی راد 1393/08/06 19:08:57